Không có khá nhiều người chê hình ảnh Sài Gòn thời ở trong Pháp, tối thiểu là qua phần lớn hình hình ảnh còn lại và đa số thành quả tài chính mà tổ chức chính quyền Pháp ở sài thành lúc ấy làm nên. Tuy nhiên…
Bạn đang xem: Sài gòn thời pháp thuộc
…Đánh giá thành phố sài thành xưa liệu có phải là “ngọc toàn bích” ko lại cần một chiếc nhìn khác toàn cảnh hơn.
Trau chuốt một tp sài thành 3km2
Cần để ý rằng địa phận được coi là Sài Gòn vốn co dãn rất linh thiêng hoạt và phức hợp theo thời gian, trước lẫn sau khi Pháp chiếm phần Gia Định. Bởi vì vậy, chúng ta tạm gật đầu một sài gòn thực tế như bây chừ đa số vẫn hình dung.
Đây là khu vực mà fan Pháp triệu tập xây dựng hầu như các công sở, dinh thự… xưa nhất của mình khi chiếm hữu được Gia Định (Dinh Toàn quyền, bank Đông Dương, Dinh Thống đốc phái mạnh kỳ, Dinh Thượng thơ, thánh địa Đức Bà, chợ Bến Thành… mà mang đến giờ fan ta (kể cả dân những quận 2, 3, 4… xung quanh) khi tới đây vẫn nói là “lên dùng Gòn”.
Và đây cũng là khu vực Sài Gòn mà tổ chức chính quyền Pháp ở Nam kỳ (Cochinchine) trưng bày ra trước nước ngoài và chính quốc Pháp về một “Hòn ngọc Viễn Đông”.
Trong đó, duy nhất vài con đường chủ lực được triệu tập như Catinat (hiện là mặt đường Đồng Khởi), Bonnard (Lê Lợi), Charner (Nguyễn Huệ), De la Somme (Hàm Nghi), Norodom (Lê Duẩn)… với toàn bộ những gì đẳng cấp nhất, phong lưu nhất mà chính quyền Pháp ở sài gòn lúc ấy tất cả được.
Dù vậy, chắc chắn là Sài Gòn mang lại thập niên 1910-1920 chưa là “hòn ngọc” khi theo Sơn nam trong “Bến Nghé xưa”: Chợ Bến Thành xong 1914, “trước mặt còn ao vũng sình lầy. Giữa sài thành và Chợ bự phía khu đất thấp (…), còn ruộng lúa với những người cày, ao nuôi vịt, ngọn rạch cạn”.
“Giữa sài gòn và tại phần đất cao còn những chòm tre, cây da, mồ mả lớn xen vào phần đông đám rẫy trồng rau xanh cải và bông hoa, hầu hết xóm công ty ổ chuột; bè lũ bò dê đi lang thang ăn cỏ”.
Và bạn Pháp tự lúc đánh chiếm 1859 cho đến khi rời tp sài gòn 1954 có lẽ chỉ vừa đủ sức “trau chuốt” quanh vùng 3km2 thứ nhất của q1 dù các lần điều chỉnh địa giới mở rộng.
Thực tế mang đến 1954, các phần sài gòn mở rộng lớn này (rộng khoảng tầm 50km2 – gấp đôi Quy hoạch “Thành phố thành phố sài thành 500 ngàn dân” năm 1862 của Trung tá công binh Coffyn) vẫn hoang sơ, thậm chí là đầm lầy ngổn ngang.
Khu Hòa Hưng (Q.10 hiện nay) cho tới ngã tứ Bảy Hiền bây giờ chìm trong vô số nghĩa trang, mồ mả (sau này thiết yếu quyền tp sài gòn gom lại làm nghĩa địa Đô thành – ni là khu dã ngoại công viên Lê Thị Riêng).
Khu Nguyễn Thiện Thuật, Lý Thái Tổ, Nguyễn Đình Chiểu (Q.3)… toàn nhà lá nền đất xây dựng không theo quy hoạch như thế nào với vô số ngóc ngách hóc.
Khu quận 4, quận 7 số đông đường đất, công ty lá. Tức thì khu cầu Ông Lãnh, mong Kho… ngay cạnh cạnh chợ Bến Thành đa phần là đơn vị tranh vách lá tạm bợ…
Nhiều người sinh ra cuối thời thành phố sài thành thuộc Pháp (đến giữa thập niên 1950) thời kia nay vẫn còn sống dễ ợt khẳng định khó rất có thể gọi những quanh vùng mà fan Pháp gộp vô sài thành làm quận 2, 3, 4, 5, 6, 7 (đến 1954, tp sài thành có 7 quận) lúc đó là “Hòn ngọc Viễn Đông” được.
Kinh tế tp sài thành thời thuộc Pháp khuôn khổ nào?
Các số lượng thống kê của người Pháp còn nhằm lại cho biết trước thời nằm trong Pháp, tài chính Sài Gòn đã khá dồi dào buộc phải ngay vừa hạ thành Gia Định 1859, năm 1860, người Pháp vẫn xuất rộng 53.000 tấn gạo và hàng hóa trị giá chỉ 7,5 triệu franc, trong các số ấy gạo chỉ chiếm 6 triệu franc (tạm so sánh, Dinh Toàn quyền xây không còn 4 triệu franc).
Xem thêm: Gợi Ý 5 Địa Điểm Mua Dụng Cụ Làm Tóc Ở Đâu Tphcm, Phụ Liệu Làm Tóc Giá Rẻ
Những năm tiếp theo cũng vậy, số lượng gạo, bông, tơ lụa xuất đi từ dùng Gòn gia tăng và năm 1867, tp sài thành đã xuất khẩu 193.000 tấn gạo (tính theo giá hiện nay khoảng 80-100 triệu USD) trong những lúc số dân tp sài thành (kể cả Hoa kiều, Pháp kiều, Ấn kiều…) đến năm 1898 chỉ khoảng 33.599 người và cả nam kỳ trên dưới 2 triệu (Đất Gia Định xưa – tô Nam).
Mặc dù vậy, nền kinh tế Sài Gòn đầu thế kỷ 20 thời thuộc Pháp vẫn khá vất vả lúc Dinh xã Tây (UBND tp.hcm hiện nay) bắt đầu khởi công năm 1873 nhưng mà thiếu tiền buộc phải 15 năm sau, 1898 mới chính thức xây dựng và xây tương đối ì ạch, 9 năm mới hoàn thành (1909 – chăm chú nhà thờ Đức Bà chỉ xây vào 3 năm; Dinh Toàn quyền 5 năm, Bưu điện thành phố sài gòn 5 năm…).
Vậy bắt đầu hiểu lý do từ năm 1881, cơ quan ban ngành Pháp khi đó đã mở xưởng sản xuất thuốc phiện rộng 1 ha đầu đường hbt hai bà trưng hiện nay, giữa trung tâm Sài Gòn.
Số thuốc phiện từ bỏ đây đẩy ra ở Đông Dương và gồm năm (1914), chiếm tới 36,9% chi tiêu Đông Dương.
Thậm chí theo Golden Triangle Opium Trade, an Overview, 2003: năm 1900, “lợi nhuận cơ quan chỉ đạo của chính phủ thu được từ thuốc phiện đạt hơn 1/2 thu nhập toàn Đông Dương”.
Sài Gòn chỉ là một phần của Đông Dương bắt buộc tỉ lệ đóng góp ngân sách cho sài thành của xưởng dung dịch phiện này chắc chắn rằng cao hơn nhiều.
Có thể xác định nền tài chính Sài Gòn quan yếu là “ngọc”, đạt đỉnh trong quy trình Pháp tham thế lực chiến thứ 1 (1914-1918) khi chúng ta cũng phải moi chi phí dân thuộc địa cho cuộc chiến tranh (với tuyên truyền “Rồng phái nam phun bạc, tiến công đổ Đức tặc”).
Cũng cần yếu là đỉnh lúc Pháp tham thế lực chiến thứ hai (1939-1945), kế tiếp vật vã với chi tiêu chiến tranh 1945-1954 với lực lượng tao loạn VN (cuối thời kỳ này Pháp đề nghị nhờ Mỹ viện trợ quân sự rất lớn).
Kinh tế sài thành chỉ rất có thể vươn lên trong khoảng thời gian sau Thế chiến sản phẩm 1 cùng trước thế chiến vật dụng 2, tức trường đoản cú 1919-1938.
Theo GS trần Văn lâu (ĐH Waseda, Nhật), “kinh tế vn thời Pháp thuộc sum vầy nhất là năm 1938, cao hơn năm 1960 là 60%” (Nxb chủ yếu trị quốc gia, Hà Nội, 2005).
Thống kê gần đầy đủ của Ngân hàng thế giới (World Bank) với Quỹ tiền tệ thế giới – IMF ra mắt năm 2012 cho biết năm 1938 cũng là năm an khang nhất của nam Kỳ (Cochinchine – trực thuộc địa Pháp), GDP đầu tín đồ tính theo sức mua của nam giới Kỳ vội 69% năm 1960, năm hạnh phúc nhất của VNCH; trang bị nhì châu Á (sau Nhật), mở màn Đông phái nam Á (Viễn Đông).
Nếu lấy con số cũng của Ngân hàng trái đất (World Bank) với Quỹ chi phí tệ thế giới – IMF công bố năm 2012: năm 1960, VNCH đạt 223 USD/đầu người thì năm 1938, GDP đầu fan (tính theo sức tiêu thụ thực tế) của phái mạnh kỳ năm 1938 khoảng chừng hơn 330 USD/người.
GDP đầu người của tp sài thành lúc ấy chưa xuất hiện thống kê rõ ràng nhưng chắc hẳn rằng cũng như hiện giờ thường gấp rưỡi gấp rất nhiều lần Nam kỳ.
Tuy nhiên, cần phải khẳng định: điều đó không tức là tất cả đều thu nhập như nhau, nhất là khi dân phái mạnh kỳ là dân ở trong địa. Cùng càng quan yếu xem mọi khoanh vùng của sài gòn đều là “ngọc” như “khu đất ngọc” 3km2 quận một thời Pháp.
