Tên khác

- Tên thường gọi:Vị thuốc mạch môn còn gọi Thốn đông (Nhĩ Nhã), Mạch đông (Dược Phẩm Hóa Nghĩa), Dương cửu, Ô cửu, Dương tề, Ái cửu, Vũ cửu, Tuyệt cửu, Bộc điệp (Ngô Phổ Bản Thảo), Dương thử, Vũ phích(biệt Lục), Giai tiền thảo (Bản Thảo Cương Mục), Đại mạch đông, Thốn mạch đông, Nhẫn lăng, Bất tử thảo, Mạch văn, bái mạch đông, Hương đôn thảo, Bất tử diệp, Trĩ ô lão thảo, Sa thảo tú căn, Đông nhi sa lý, An thần đội chi, Qua hoàng, tô đông (Hòa Hán Dược Khảo), Củ Tóc Tiên, Lan Tiên (Dược Liệu Việt Nam).

Bạn đang xem: Củ mạch môn có tác dụng gì

- tên Khoa Học: Ophiopogon japonicus Wall-

- họ khoa học: Thuộc họ Mạch Môn Đông (Haemodoraceae).

Cây mạch môn

(Mô tả, hình ảnh cây mạch môn, phân bố, thu hái, chế biến, thành phần hóa học, chức năng dược lý...)

biểu thị thực vật:
*

Cây mạch môn là một cây thuốc nam quý, loại thảo, sống thọ năm, cao 10-40cm, rễ chùm, bên trên rễ gồm những chỗ vạc triển thành củ mẫm. Lá mọc từ gốc, hẹp, dài 15-40cm, rộng 1-4cm, gốc lá hơi tất cả bẹ. Cán có hoa nhiều năm 10-20cm, hoa color lơ nhạt, cuống nhiều năm 3-5mm, mọc tập trung 1-3 hoa ở kẽ các lá bắc, màu sắc trắng nhạt. Quả mọng màu tím đen, đường kính của quả chừng 6mm. Quả có 1-2 hạt.

Được trồng ở một số nơi, nhiều nhất ở Hải Hưng, Hà Sơn Bình, Hà Bắc.

Bộ Phận Dùng:

Củ to lớn bằng đầu đũa, mềm, vỏ trắng vàng, thịt ngọt, ko mốc, không bị teo là tốt. Củ cứng, vị đắng thì tránh việc dùng (Dược Liệu Việt Nam).

mô tả dược liệu:

Mạch môn hình giống loại suốt vải, giữa phệ mập, tròn, dẹt, ko đầu. Dài khoảng 1,6-3,3cm, đường kính phần giữa 0,3-0,6cm. Mặt không tính mầu xoàn trắng, nửa trong suốt, có vân dọc mịn. Chất mềm dai, mặt cắt ngang mầu trắng, giốngchất sáp, mịn. Giữa có lõi cứng nhỏ, có thể rút ra. Hơi nặng mùi thơm, vị ngọt, nhai thì dính. Thứ to, color trắng kim cương nhạt, chất mềm, nhai dính là tốt. Thử nhỏ, mầu tiến thưởng nâu, nhai ít dính là loại kém.

Phần rễ bé không cần sử dụng làm thuốc (Dược Tài Học).

Thu Hái:

Vào tháng 7-8, chọn những củ già trên 2 năm, cắt bỏ rễ con, rửa sạch.

chế tao mạch môn:

+ Tẩm nước nóng mang lại mềm, rút bỏ lõi. Muốn tán bột thì sau khi rút bỏ lõi, sao nóng, để nguội, làm như vậy 3-4 lần thì khô dòn, tán bột được (Lôi Công Bào Chích Luận).

+ Chu mạch môn: Lấy Mạch môn bỏ vô chậu, xịt vào không nhiều nước mang lại hơi mềm. Lấy bột mịn Chu sa rắc đều vào cùng trộn đều đến mặt ngaòi dính đều bột Chu sa thì thôi. Lấy ra phơi khô là được (Dược Tài Học).

+ Rửa sạch cho cấp tốc (không dìm nước lâu), để ráo nước mang đến se vỏ, dùng nhíp cùn rút bỏ lõi. Củ khổng lồ thì bổ đôi, phơi khô hoặc sao qua, cần sử dụng (Dược Liệu Việt Nam).

Phân Biệt: Rễ Mạch môn tất cả thể bị lầm với rễ cây Đạm trúc diệp (Lophatherum gracile Brong) họ Lúa (Poaceae). Đôi lúc lầm với rễ non, nhỏ của cây Bách bộ (Stenona tuberosa Lour.) họ Bách bộ (Stemonaceae).

Bảo Quản

Đậy kín, để nơi thô ráo. Dễ mốc.

Thành Phần Hóa Học của mạch môn

+ Ophiopogonin, Ruscogenin, b-Sitosterol, Stgmasterol (Trung Dược Học).

+ Rễ gồm nhiểu loại Saponin, Axit amin, vi-ta-min A (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).

Tác Dụng Dược Lý của mạch môn

*

+ Thuốc tất cả tác dụng tăng huyết lượng động mạch vành, bảo vệ bệnh thiếu ngày tiết cơ tim, cải thiện lực teo bóp cơ tim với chống rối loạn nhịp tim, trên thực nghiệm, thuốc còn tồn tại tác dụng an thần (Trung Dược Học).

+ trên thực nghiệm, tiêm bắp mang đến thỏ nước sắc Mạch môn làm cho tăng đường huyết, nhưng cũng có report nói hạ đường huyết (Trung Dược Học).

+ Thuốc bao gồm tác dụng ức chế mạnh tụ cầu trắng, trực khuẩn đại trường, trực khuẩn thương hàn (Trung Dược Học).

+ Tác dụng nội tiết: sử dụng nước sắc hoặc cồn chiết xuất Mạch môn pha vào dịch truyền chích mang đến thỏ, thấy đảo Langerhans phục hồi nhanh, tăng lưọng dự trữ Glycogen so với lô đối chứng (Chinese Hebral Medicine).

+ Tác dụng chống khuẩn: Bột Mạch môn bao gồm tác dụng ức chế Stapylococus albus vaf E. Coli (Chinese Hebral Medicine).

+ Thuốc gồm tác dụng ức chế mạnh tụ cầu trắng, trực khuẩn đại trường, trực khuẩn thương hàn… (Trích Yếu Văn Kiện Nghiên Cứu Trung Dược – NXB Khoa Học trung Quốc 1965, 301).

Vị thuốc mạch môn

(Công dụng, liều dùng, quy kinh, tính vị...)

Tính Vị của mạch môn

+ Vị ngọt, tính bình (Bản Kinh).

+ Vị hơi đắng, tính hàn (Y Hcj Khởi Nguyên).

+ Vị ngọt, hơi đắng, tính hàn (Trung Dược Đại Từ Điển).

+ Vị ngọt, hơi đắng, tính hàn (Đông Dược Học Thiết Yếu).

Quy Kinh:

+ Vào gớm thủ Thái âm Phế (Thang Dịch Bản Thảo).

+ Vào khiếp thủ Thái âm, thủ Thiếu âm (Bản Thảo Mông Thuyên).

+ Vào tởm túc Dương minh, kiêm thủ Thái âm, Thiếu âm (Bản Thảo kinh Sơ).

+ Vào ghê Phế, Vị, trung khu (Trung Dược Đại Từ Điển).

+ Vào kinh Tâm, Phế, Vị (Đông Dược Học Thiết Yếu).

Tác dụng của mạch môn

+ Chỉ ẩu thổ, cường âm ích tinh, tiêu cốc,điều trung, bảo thần, định phế khí, an ngũ tạng, tạo nên cơ thể khỏe mạnh, mập mạp (Danh Y Biệt Lục).

+ An thần, chỉ thấu (Nhật Hoa Tử Bản Thảo).

+ Thanh tâm, nhuận phế (Bản Thảo Hối Ngôn).

+ Bổ vị âm, tư tân dịch, giải khát (Bản Thảo bao gồm Nghĩa).

+ Dưỡng âm, nhuận Phế, thanh tâm, trừ phiền, ích vị, sinh tân (Trung Dược Đại Từ Điển).

+ Nhuận phế, dưỡng âm, ích vị sinh tân, thanh tâm, trừ phiền, nhuận trường (Trung Dược Học).

+ Nhuận Phế, thanh tâm, dưỡng vị, sinh tân (Đông Dược Học Thiết Yếu).

Xem thêm: Thành Lập Công An Quận Thủ Đức, Công An Thành Phố Thủ Đức

Chủ trị:

+ Trị khí kết ở ngực với bụng, vị lạc mạch tuyệt, nguời gầy đoản khí, uống lâu nhẹ nguời, không đói, ko gìa (Bản Kinh).

+ Trị người nặng, mắt vàng, dưới ngực đầy, hư lao nhiệt, miệng khô, phiền khát (Danh Y Biệt Lục).

+ Trị nhiệt độc, giải phiền khát, trị phù thũng mặt với chân tay... Trị phế nuy, mửa ra mủ, tiết tinh (Dược Tính Bản Thảo).

+ Trị ngũ lao thất thương, đầu đau (Nhật Hoa Tử Bản Thảo).

+ Trị trung khu phế hư nhiệt (Bản Thảo Diễn Nghĩa).

+ Trị trung tâm khí bất túc, hồi hộp,lo sợ,hay quên, tinh thần tán loạn hoặc phế nhiệt phế táo, hơi thở ngắn,hư suyễn, ho ra máu, hư lao, sốt về chiều,hoặc tỳ vị táo, táo apple bón (Bản Thảo Hối Ngôn).

+ Trịho ra máu, miệng khô, khát nước, hãng apple bón nơi người lớn tuổi, sau thời điểm sinh (Đông Dược Học Thiết Yếu).

Liều dùng:

Liều thường cần sử dụng 8-30g, cần sử dụng cho thuốc thang hoặc cao đơn trả tán, cần sử dụng cường tim liều cao hơn.

Ứng dụng lâm sàng của vị thuốc mạch môn

Trị lao phổi, viêm phế quản mạn tính, họng viêm mạn, có hội chứng phế kèm ho kéo dài, ho khan:

Mạch môn. 20g, buôn bán hạ chế 6g, Đảng sâm 12g, Cam thảo 4g, Ngạnh mễ 20g, Đại hãng apple 4 quả, sắc uống (Mạch Môn Đông Thang- Kim Qũy Yếu Lược).

Trị thổ huyết, chảy huyết cam ko cầm:

Mạch môn (bỏ lõi) 480g, nghiền nát, ép lấy nước cốt, thêm ít mật ong vào, chia thành 2 lần uống (Hoạt Nhân tâm Kính).

Trị chảy ngày tiết cam:

Mạch môn (bỏ lõi), Sinh địa đều 20g.sắc uống (Bảo Mệnh Tập).

Trị răng chảy máu:

Mạch môn, sắc lấy nước uống (Lan Thất Bảo Giám).

Trị họng lở loét, Tỳ cùng Phế tất cả hư nhiệt bốc lên:

Mạch môn 40g, Hoàng liên 20g. Tán nhuyễn, trộn mật làm cho hoàn, to bằng hạt Ngô đồng lớn. Mỗi lần uống 20 viên với nước sắc Mạch môn (Phổ Tế Phương).

Trịtiêu khát:

Mạch môn, Hoàng liên. Sắc uống (Hải Thượng Phương).

Trị trọng tâm Phế gồm hư nhiệt, hư lao, khách nhiệt, cốt chưng, lao nhiệt:

Sa sâm, Ngũ vị tử, Thanh hao, Miết giáp, Ngưu tất, Địa hoàng, Thược dược, Thiên môn, Ngô thù du. Tán bột. Trộn mật có tác dụng viên (Bản Thảo Diễn Nghĩa).

Trị vinh khí muốn tuyệt:

Mạch môn 40g, Chích thảo 80g, sản phẩm mễ ½ hộc, táo 2 trái, Trúc diệp 10 lá. Sắc với 2 thăng nước còn 1 thăng, chia thành 3 lần uống (Nam Dương Hoạt Nhân Thư).

Trị hạ ly, khát uống ko ngừng:

Mạch môn (bỏ lõi) 120g, Ô mai nhục 20 trái. Sắc với 1 thăng nước còn 7 hộc, uống dần (Tất Hiệu Phương).

Trị bệnh nhiễm thời kỳ hồi phục, táo khuyết bón, hư nhiệt, phiền khát:

Mạch môn 12g, Ngọc trúc 20g, Hà thủ ô 16g, Đương qui 12g, Thục địa 16g, Sinh địa 12g, Hoài sơn 16g, Phục linh 8g, Nữ trinh tử 8g, Thiên hoa phấn 8g, Bạch thược 8g, Chích thảo 4g, sắc uống (Duỡng bao gồm Thang - Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).

Trị tim suy, có chứng hư thoát, ra mồ hôi nhiều, mạch nhanh, huyết áp hạ:

Mạch môn 16g, Nhân sâm hoặc Đảng sâm (lượng gấp đôi) 8g, Ngũ vị tử 6g, sắc uống, để bổ khí âm (Sinh Mạch Tán- Nội Ngoại Thương Biện Hoặc Luận). Trường hợp ra mồ hôi, bứt rứt khó chịu, dùng: Mạch môn 20g, Hoàng kỳ 8g, Đương qui 8g, Ngũ vị tử 4g, Chích thảo 4g, sắc uống (Sổ Tay Lâm Sàng Trung Dược).

Trị apple nhiệt hại phế, ho khan, đờm dính, họng đau:

Mạch môn 5g, Thạch cao 10g, Tang diệp 12g, Cam thảo 4g, Mè đen 4g, A giao 3g, Hạnh nhân 3g, Tỳ bà diệp 4g. Sắc uống (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

Trị Phế với Vị bị táo bị cắn nhiệt, họng đau, họng khô, ho ít đờm:

Thiên môn 1kg, Mạch môn 1kg, nấu đặc thành cao, thêm Mạch nha 0,5kg, uống ngày 3 lần, mỗi lần 1-2 thìa canh, trước bữa ăn (Nhị Đông Cao - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

Trịtáo bón vị âm hư:

Mạch môn đông 20g, Sinh địa 20g, Huyền sâm 12g, sắc uống (Tăng Dịch Thang – Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

Trị nhiệt bệnh có tác dụng tổn thương phần âm, trung ương phiền, khát, tinh hồng nhiệt, đơn độc phát ban, thần trí mê muội:

Mạch môn 12g, Huyền sâm 20g, kia giác 4g, Sinh địa 24g, Tinh tre 12g, Đan sâm 16g, Kim ngân hoa 16g, Liên kiều 16g, Hoàng liên 4g, sắc uống (Thanh Doanh Thang - Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

Trị bệnh động mạch vành:

Mỗi lần uống thuốc sắc Mạch môn 10ml (có 15g thuốc sống), ngày uống 3 lần, liệu trình 3-18 tháng, hoặc dùng dịch tiêm Mạch môn tiêm bắp 4ml (mỗi ống 2ml gồm 4g thuốc), phân tách 1-2 lần chích, 2-4 tháng là một liệu trình, hoặc mỗi ngày tiêm tĩnh mạch dịch tiêm Mạch môn 40mll (mỗi ống 10ml bao gồm 10g thuốc sống), liệu trình 1 tuần. Đã trị 101 ca vào đó uống 50 ca, tỷ lệ kết quả 74%,Tiêm bắp 31 ca, tỷ lệ kết quả 33,7%, chích tĩnh mạch 20 ca, tỷ lệ kết quả 80% (Tổ chống Trị Bệnh Động Mạch Vành Khoa Nội, Bệnh Viện Thử quang quẻ Thuộc Trung Y Học Viện Thượng Hải, Quan tiếp giáp Thuốc Mạch Môn Trị Bệnh Động Mạch Vành Lâm Sàng và Thực Nghiệm, Tạp Chí Tân Y Dược Học 1977, 5: 39).

Tham khảo

+ Những người mạch Đại cùng những chứng nuy súc phải cần sử dụng đến Mạch môn bởi vì nó tạo cho tâm phế nhuận thì huyết mạch tự nhiên thông lợi được ngay lập tức (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).

+ Mạch môn bao gồm tác dụng thanh dưỡng âm của Phế với Vị vày đó thường bỏ lỏi lúc sử dụng. Nếu chỉ muốn thanh trọng tâm hỏa mà lại tư âm thì thường cứ để cả lõi khi sử dụng (Đông Dược Học Thiết Yếu).

+ Mạch môn và Thiên môn cùng giống nhau, nhưng Mạch môn không bự và nhiều chất nhờn bổ bằng Thiên môn, vị vậy muốn tư âm thì dùng Thiên môn tốt hơn. Tuy vậy Mạch môn bổ âm cơ mà không dính nhầy mà lại con2 tất cả thể bổ dưỡng chân âm của Vị, điều này Thiên môn ko sánh bằng (Đông Dược Học Thiết Yếu).

+ Mạch môn và Thiên môn đều bao gồm tác dụng dưỡng âm, thanh phế, nhuận táo, chỉ khái. Nhưng Mạch môn vị hàn, tác dụng tư âm, nhuận hãng apple so với Thiên môn nhát hơn. Mạch môn thiên về ích tỳ, sinh tân, thanh tâm, trừ phiền. Thiên môn tính rất hàn, nhiều nước, tác dụng tư âm nhuận táo bị cắn dở mạnh hơn Mạch môn, thiên về tư thận, tráng thủy, thanh phế, giáng hỏa, hóa đờm nhiệt (Trung Dược Lâm Sàng Giám Dụng Chỉ Mê).

+ Tại Trung Quốc còn dùng các cây ở đầu cuối tên: Ngô công tam thất (Ophiopogon intermedius D. Don), Mạch môn lá lớn (Liriope spicata Lour.), Mạch môn lá rộng (Liriope platyphylla Wang et Tang), Tiểu Mạch đông (Liriope minor (Maxim.) Mak (Dược Tài Học).

Phân Biệt:

Rễ Mạch môn có thể bị lầm với rễ cây Đạm trúc diệp (Lophatherum gracile Brong) họ Lúa (Poaceae). Đôi khi lầm với rễ non, nhỏ của cây Bách bộ (Stenona tuberosa Lour.) họ Bách bộ (Stemonaceae).

kị kỵ khi dùng mạch môn

+Thận trọng lúc cần sử dụng thuốc đến bệnh nhân tiêu chảy (Trung Dược Học).

+ Phế với Vị có nhiệt nung nấu mặt trong: không dùng (Đông Dược Học Thiết Yếu).

+ Tỳ vị hư hàn, tiêu chảy hoặc gồm thấp: kiêng cần sử dụng (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

Nơi giao thương mua bán vị thuốc MẠCH MÔN đạt quality ở đâu?

Trước hoàn cảnh thuốc đông dược kém chất lượng, bắt đầu không rõ ràng,... Xuất hiện thêm tràn lan bên trên thị trường, làm tác động tới công dụng điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Bài toán lựa chọn những địa chỉ uy tín để sở hữ thuốc đông dược là rất quan trọng đặc biệt và buộc phải thiết. Vậy khách hàng có thể mua vị dung dịch MẠCH MÔN làm việc đâu?

MẠCH MÔN là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện nay tại đa số các shop thuốc đông dược, bệnh viện đông y, phòng chẩn trị YHCT... đều sở hữu bán vị dung dịch này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ cửa hàng có uy tín, bảo vệ chất lượng, tất cả giấy phép vận động để cài đặt được vị dung dịch đạt chất lượng.

Với mong ước bệnh nhân được áp dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, bệnh viện Đông y Nguyễn Hữu Toàn không những là đia chỉ xét nghiệm chữa căn bệnh tin cậy, uy tín quality mà còn cung cấp cho khách hàng những vị thuốc cổ truyền đông y (thuốc nam, dung dịch bắc) đúng, chuẩn, đạt quality cao. Những vị thuốc tất cả trong tiêu chuẩn Dược điển nước ta đều được nghành nghề y tế kiểm định đạt unique tiêu chuẩn.

Vị dung dịch MẠCH MÔN được chào bán tại phòng khám là thuốc sẽ được bào chế theo Tiêu chuẩn NHT.

Giá cung cấp vị dung dịch MẠCH MÔN tại phòng mạch Đông y Nguyễn Hữu Toàn: 170.000vnd/1kg

Tùy theo thời khắc giá bán có thể thay đổi.

+ khách hàng hoàn toàn có thể mua trực tiếp tại add phòng khám: đại lý 1: Số 482, lô 22C, Lê Hồng Phong, Ngô Quyền, tp hải phòng

Tag: cay Mach mon, vi thuoc Mach mon, cong dung Mach mon, Hinh anh cay Mach mon, Tac dung Mach mon, Thuoc phái nam