Tùy bút Người lái đò sông Đà vang lên như một bản thiên anh hùng ca ở chốn núi rừng hùng vĩ. Tác phẩm được coi là viên ngọc quý của tập tùy bút Sông Đà vì chưng Nguyễn Tuân chắp bút vào năm 1958, sau chuyến đi thực tế tại Tây Bắc. Bao gồm nhận xét mang đến rằng:


“Tùy cây bút Người lái đò sông Đà là vẻ đẹp cùng sức sống của Tây Bắc, nhỏ người Tây Bắc được tái hiện bằng một tấm lòng, một tài năng rất Nguyễn Tuân.”

Tác giả đã thành công xuất sắc khắc họa cần bức tranh độc đáo gồm sự hòa trộn giữa vẻ đẹp đầy trữ tình, thơ mộng và hung bạo, dữ dội của vạn vật thiên nhiên Tây Bắc, từ đó làm nổi bật lên hình ảnh bé người trong công cuộc xây dựng đất nước với khí thế hero từ những điều bình dị, đơn giản nhất.

Với tấm lòng mến thương và trân trọng, Nguyễn Tuân luôn ký thác vào mỗi trang viết là linh hồn của cây cây bút suốt đời đi tìm loại Đẹp, để rồi tác giả đã gọi sông Đà thức dậy như một con người sinh động, luôn luôn thể hiện đầy đủ được cốt cách, mỗi giá chỉ trị mà bản thân hướng đến.

Bạn đang xem: Phê bình văn học người lái đò sông đà


2Vẻ đẹp hùng vĩ nguyên sơ của vạn vật thiên nhiên trong Người lái đò sông Đà

Nguyễn Tuân với thiên tùy cây bút Người lái đò sông Đà

Nguyễn Tuân sinh ngày 10 tháng 7 tại xã Nhân Mục, quận Thanh Xuân, Hà Nội. Ông lớn lên vào một gia đình trí thức bên Nho cuối mùa, giữa thời điểm nền Hán học hơn nghìn năm rực rỡ bị thất thế, sụp đổ dần nhường chỗ đến Tây học.

Bởi thân sinh của ông là bên Nho tài hoa, yêu thương nước sống dưới chế độ thực dân phong kiến suy tàn thuộc với việc thời niên thiếu tác giả đã cùng gia đình cư ngụ khắp nơi ở các tỉnh miền Trung nên điều này đã ảnh hưởng không nhiều nhiều đến phong cách sáng tác, quan liêu điểm nghệ thuật mà Nguyễn tuân theo đuổi.

*
Hình ảnh tác giả Nguyễn Tuân

Ngay từ cơ hội nhỏ, tác giả đã say mê những tập thơ của Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương hay Nguyễn Khuyến. Ông học đến cuối bậc Thành chung nhưng lại bị đuổi học và không được làm cho việc ở bất cứ công sở nào trên toàn cõi Đông Dương, bởi vì tham gia vào cuộc bến bãi khóa chống đối giáo viên người Pháp nói xấu người Việt nam giới vào năm 1929.

Kể từ đó, Nguyễn Tuân bắt đầu một cuộc sống với nhiều hành trình đầy gian truân, khúc khuỷu. Bởi ông ko thể chịu được cuộc sống áp bức của những người dân mất nước bắt buộc nhà văn với một nhóm bạn gồm cùng tư tưởng tự vì đã lên đường vượt biên quý phái Lào nhưng lại bị bắt tại Thái Lan.

Sau khi ra tù, Nguyễn Tuân làm cho công việc thư cam kết và bắt đầu cầm bút, một số tác phẩm của ông được đăng tải trên các báo là Trung Bắc tân văn, An nam giới tạp chí, Tiểu thuyết thứ bảy tuyệt Đông Tây với nhiều bút danh khác biệt như Ngột Lôi, Thanh Hà, Nhất Lang.

Ông thử sức với nhiều thể loại như thơ, chữ ký và truyện ngắn hiện thực trào phúng nhưng bao gồm lẽ thành công nhất vẫn là tùy bút. Năm 1938 nhà văn đến xuất bản Một chuyến đi, tập tùy cây bút – du kí đã đánh dấu những bước ngoặt mới có tên Nguyễn Tuân trên văn đàn Việt Nam.

Đời văn Nguyễn Tuân được phân thành hai giai đoạn tuy nhiên hành với sự chuyển bản thân của văn học nghệ thuật là trước cùng sau cách mạng tháng Tám cùng hai hướng đi chính, từ đó tác giả để bản thân gắn bó với bối cảnh đất nước, buôn bản hội cũng như đời sống nhân dân.

*
Hình ảnh bìa sách Vang trơn một thời

Trước giải pháp mạng mon Tám, đơn vị văn theo đuổi bố đề tài đó là chủ nghĩa xê dịch, vẻ đẹp thừa vãng còn sót lại với đời sống trụy lạc nên bao gồm thể thấy những tác phẩm được xuất bản như Vang bóng một thời, Chiếc lư đồng mắt cua xuất xắc Ngọn đèn dầu lạc đều sở hữu đậm những dấu ấn trên.

Tên tuổi của Nguyễn Tuân gắn liền với thời kỳ chủ nghĩa lãng mạn từ đầu những năm 40 của thế kỷ XX, khi phong trào cách mạng bị khủng bố mạnh mẽ, đời sống nhân dân rơi vào hoàn cảnh cảnh bế tắc, khốn khổ nên các tác phẩm đã cho ra đời cũng phản ánh không ít mặt trái xóm hội lúc bấy giờ.

Như một điều tất yếu, Thơ mới suy thoái và khủng hoảng nhường chỗ mang đến sự phân phát triển của văn xuôi, truyện ngắn. Cảm hứng hiện thực đi sâu vào ý thức dân tộc của mỗi bé người, xuất hiện vào một số tác phẩm do những nhà văn lãng mạn chắp cây viết như Thạch Lam có Hai đứa trẻ giỏi Nguyễn Tuân với Chữ người tử tù.

Có thể nói, những sáng tác của Nguyễn Tuân ở thời kỳ đầu đều nằm vỏn vẹn trong một chữ ngông. Theo đánh Hoài thì đó là con người biết đặt bản lĩnh của mình lên trên thiên hạ, tạo cho bản thân nhiều huyền thoại trên mảnh đất văn chương color mỡ này.

Bởi ngán cảnh đời, cảnh người phải sống một cuộc đời lô bó, chật hẹp trên thiết yếu quê hương của mình cần Nguyễn Tuân dấn thân những chuyến đi và loại thú xê dịch dường như đã ăn sâu vào máu. Không những thế, công ty văn còn để bản thân nếm trải hết mọi lạc thú bên trên đời, ông cho rằng:

“Phải tạo cho trọn bổn phận tối thiểu của những thằng đời người. Nghĩa là phải sống. Sống với thị dục. Sống với giác quan. Sống bằng xác thịt. Chỉ bao gồm thế mới là hợp ý muốn của đấng sáng tạo tối cao tối linh đã sinh ra hết thảy nhân vật trên thế gian này.”

Theo Nguyễn Tuân thì Đi đó là hình thức tốt đẹp nhất của sự bay ly. Người lữ khách với trên bản thân chủ nghĩa xê dịch với một lòng muốn khuấy đảo cả không khí và thời gian, từ đó vẽ cần bức tranh toàn cảnh về cuộc sống, con người nơi bản thân đã từng đặt chân đến.

Đó là một hồn văn tự do, phóng túng, bao gồm sự hòa trộn độc đáo giữa lãng mạn với hiện thực, Nguyễn Tuân có tài trong việc sử dụng ngôn ngữ, xây dựng bỏ ra tiết để hỗ trợ cho tác phẩm của mình trở nên khác biệt, mang phong cách riêng mà không một ai trên văn đàn lúc bấy giờ có thể làm được.

Các tác phẩm trước cách mạng mon Tám của ông tập trung vào thể loại tùy cây bút như tiểu thuyết Thiếu quê hương, Một chuyến đi, Tùy bút I với Tùy cây viết II. Nhà văn ko chỉ tìm cái đẹp, cái thanh cao từ những chuyến đi hơn nữa ngay trong bao gồm tâm hồn nhỏ người ở một thôn hội phong kiến đang dần lụi tàn.

*
Tùy cây viết Một chuyến đi của đơn vị văn Nguyễn Tuân

Cách mạng tháng Tám đã cứu Nguyễn Tuân ra khỏi bể tắc trong sạch tác với cuộc đời, cái tôi cá thể cô độc ấy giờ đây đã hòa tâm hồn vào cái ta phổ biến của nhân dân, đất nước. Ông hồ hởi, chan hòa vào niềm vui lớn sau chiến thắng, đó là:

“Mê say với ánh nắng trắng vừa được giải phóng, tôi đã là một dạ lữ khách không mỏi quên ngủ của một đêm phong hội mới.”

– Lột xác

Quan điểm chế tác của Nguyễn Tuân đã có nhiều chuyển biến và gắng đổi lớn. Nhà văn tiếp tục đi nhưng đi ở đây nghĩa là tham gia cách mạng cùng hăng hái kháng chiến, cần sử dụng ngòi bút của mình đấu tranh nhằm phục vụ mang đến dân tộc.

Nếu trước phương pháp mạng tháng Tám, ông tập trung vào các nhân vật tài ba bất đắc chí sống dưới xóm hội phong kiến suy vi thì sau chiến thắng, Nguyễn Tuân đã dồn hết cây bút lực nhằm ngợi ca, vinh danh nhân dân lao động nhưng mà theo nhà văn thì đó là những người hùng trong công cuộc xây dựng đất nước.

Có một số tác phẩm tiêu biểu như Đường vui, Tình chiến dịch, Hà Nội ta đánh Mỹ giỏi với trong số đó không thể bỏ qua Sông Đà, thiên tùy bút đánh dấu bước chuyển mình trong tư duy nghệ thuật và lý tưởng thẩm mỹ nhưng Nguyễn Tuân vẫn luôn theo đuổi.

Người lái đò sông Đà thuộc tập Sông Đà, tác phẩm là nốt nhạc vang dội trong bản trường ca vạn vật thiên nhiên hùng vĩ chốn Tây Bắc. Được đưa vào chương trình giảng dạy THPT, tùy cây bút không chỉ có trên mình trung tâm huyết của nhà văn ngoài ra ghi lại sự thành công xuất sắc mới bên trên chặng đường văn xuôi bí quyết mạng.

Vẻ đẹp hùng vĩ nguyên sơ của vạn vật thiên nhiên trong Người lái đò sông Đà

Nguyễn Tuân luôn luôn là người lỗi lạc, sống một bí quyết đặc biệt không giống ai với cũng quán triệt ai bắt chước được mình, để đến lúc chết đi ông sẽ sở hữu theo dòng bản thiết yếu chứ ko để lại một bản sao nguyên cảo nào cả. Vào truyện ngắn Gió, tác giả đã bao gồm đôi lần nói về quan điểm của bản thân rằng:

“Một buổi chiều sớm ấy, khi người ta đã không tin tưởng tưởng vào mẫu kỳ thú của cuộc sống nữa thì loại chết đã là một đạo lý không cần phải chứng tỏ.”

– Gió

Đúng như Trịnh Công Sơn từng mang lại rằng, mục đích đầu tiên của văn học nghệ thuật là với đến cái hay, loại đẹp đến đời người. Tự thân nó không có mầm mống từ một sự mưu toan như thế nào cả nên hãy cho nó thanh thản tự bởi vì và lâu dài là hiện thân mang đến điều thiện, cái đẹp.

Khi đến với Người lái đò sông Đà, họ lại được lênh đênh trênquãng Tà Mường vạt phía dưới Sơn La để mở lòng đón nhận những gì sơ khai nhất của tạo hóa, tất cả nghệ thuật đều là đứa nhỏ thơ trẻ của thiên nhiên.

*
Hình ảnh bìa sách Người lái đò sông Đà

Với ý thức tìm kiếm kiếm chất tiến thưởng mười đã qua thử lửa, nhỏ người và vạn vật thiên nhiên nơi đây bỗng đáp ứng được những tiêu chuẩn khắt khe trong quan liêu điểm nghệ thuật của Nguyễn Tuân. Tất cả sự say mê tựa thiên thời bộc phân phát nơi ngọn bút, từ đó tác giả đã vẽ nên bức tranh đầy bắt mắt sinh động.

Giống với Hoàng Phủ Ngọc Tường khi viết Ai đã đặt tên cho cái sông, sông Đà được tác giả khai thác một phương pháp trọn vẹn nhất những gì tuyệt mỹ của thiên nhiên. Thứ vật chất nguyên bản ấy lúc đi qua đôi mắt của kẻ đam mê tình bỗng trở thành bản trường ca rầm rộ, hùng vĩ với tràn đầy phóng khoáng, tự do.

Xem thêm: Hướng Dẫn Cách Làm Hoa Loa Kèn Bằng Vải Voan Vừa Đẹp Lại Dễ Làm

“Một thứ vạn vật thiên nhiên Tây Bắc gồm nhiều cơ hội trông nó thành ra diện mạo và vai trung phong địa một thứ kẻ thù số một, quan sát cái thiên nhiên ấy, có những cơ hội thấy nó không “thơ thời Đường” ung dung hạ, nhưng thấy nó chính là một cuộc đấu tranh với vạn vật thiên nhiên để giành sự sống từ tay nó về tay mình.”

– Người lái đò sông Đà

Vẻ đẹp ấy càng trở nên rõ nét khi Nguyễn Tuân miêu tả quy trình người lái đò chiến đấu với dòng sông Đà bên trên một quãng thủy chiến. Khi bên cạnh đó rất xa mới đến phía thác dưới nhưng tiếng nước đã liên hồi réo lên như thanh âm của ngàn nhỏ trâu mộng đang lồng lộn giữa rừng tre nứa, nổi lửa muốn phá tan tất thảy.

Không nhẹ nhàng, lặng ả như sông Hồng với đôi bờ phù sa màu mỡ nhưng mà sông Đà hiện lên trước mắt người đọc mang đầy sự hùng vĩ, dữ tợn nơi khúc thượng nguồn Tây Bắc cùng địa hình hiểm trở, khắp nơi đều là đá với những cấu tạo khác nhau.

Đó là những cảnh đá dựng thành vách chỉ đến cửa ngọ mới thấy Mặt Trời, đá thì chẹt ở giữa lòng nước tựa loại yết hầu khổng lồ. Nguyễn Tuân miêu tả cụ thể giúp cho ta hình dung được sự lấn át, chiếm lĩnh của đá đang bao bọc cả cái sông, nó túng hiểm và mang tính cách như thứ kẻ thù số một của bé người.

“Hình như sông Đà đã giao việc cho mỗi hòn. Mới thấy rằng đây là nó bày thạch trận trên sông. Đám tảng đám hòn chia thành ba sản phẩm chặn ngang trên sông đòi ăn chết chiếc thuyền, một cái thuyền đơn độc không thể biết lùi đi đâu để kị một cuộc giá bán lá cà gồm đá dàn trận địa sẵn.”

– Người lái đò sông Đà

Nguyễn Tuân tiếp tục đưa độc giả đi vào cuộc vượt thác ngôn từ trên hành trình văn chương đầy mạo hiểm, con sông Đà quãngghềnh Hát Loóng dài hàng ngàn cây số, nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió đầy hối hả như muốn đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò như thế nào đi qua đây.

*
Hình ảnh sông Đà ở khúc thượng nguồn

Sự nguy hiểm của những hút nước xoáy tít đáy xuất hiện đầy đột ngột vượt không tính tầm kiểm kiểm tra của ông đò được tác giả so sánh tương đồng với cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu, nó kêu với thở như bị sặc thuộc nhiều bè gỗ rừng trôi nghênh ngang ở khuỳnh sông dưới.

Sông Đà trở nên độc nhất vô nhị khi đi qua đôi mắt của Nguyễn Tuân, thác nước càng thêm sức công phá cùng sự góp mặt của hàng chục ngàn tảng đá như nhỏ quái vật kiên trì mai phục để bày thạch trận trong trái tim sông. Bên văn đã gọi đó là một con thú đầy dữ dội cùng hung tợn chưa được thuần hóa.

“Cưỡi lên thác sông Đà, phải cưỡi đến thuộc như là cưỡi hổ.”

– Người lái đò sông Đà

Vòng thạch trận thứ nhất mở ra với năm cửa trận, bốn cửa tử và một cửa sinh. Ông đò ko được nghỉ tay mà lại buộc đổi ngay lập tức chiến thuật để qua hết luồng tử, luồng sinh ở vòng tiếp theo. Ko dừng lại ở đó, người chiến sĩ này còn phải căng hết trí não tại trùng vây thứ ba, chiếc thuyền như mũi thương hiệu xé toạc nguy hiểm nhưng đi qua hết thác.

Thiên nhiên đã góp Nguyễn Tuân phát huy tối đa trí tưởng tượng để nâng tùy cây viết Người lái đò sông Đà lên một tầm cao mới. Nét mực độc đáo ấy chỉ bao gồm thể là của riêng ông, một người nghệ sĩ được định nghĩa hết sức trọn vẹn và đầy đủ nhất vào tác phẩm.

Thứ ngôn ngữ cô đọng, bao gồm hồn mang đầy đủ hình thể ấy đã tạo nên sự một dòng sông Đà hùng vĩ với đậm chất khinh bạc với phóng túng thiếu đúng như nhỏ người Nguyễn Tuân. Hình tượng nhưng mà nhà văn xây dựng tràn đầy hơi thở tự do, thiên nhiên đi vào trang viết bỗng trở thành kẻ sống không luật lệ, đống bó.

Nét đẹp thơ mộng trí tuệ của dòng sông

Sự chuyển cái êm ái của sông Đà ở khúc hạ lưu đã khiến đến câu văn của Nguyễn Tuân trở buộc phải mềm mại và uyển chuyển. Vẻ đẹp trữ tình ấy hiện lên qua những góc nhìn khác nhau góp người đọc có thể chiêm ngưỡng loại sông với nhiều diện mạo và khơi gợi vô số xúc cảm.

*
Hình ảnh con sông Đà êm đềm phía hạ nguồn

Lúc này sông Đà không hề mang trên mình dáng vẻ vẻ hung tợn như một con thủy quái cơ mà lại trở nên dịu dàng, quyến rũ như làn tóc bồng bềnh, êm ả của người con gái miền Tây Bắc trong những buổi cơm lên khói, vào những mùa thơm nếp xôi.

“Con Sông Đà tuôn nhiều năm tuôn nhiều năm như một áng tóc trữ tình, đầu tóc, chân tóc ẩn hiện trong mây trời Tây Bắc bung nở hoa ban hoa gạo mon mười hai cùng cuồn cuộn mù sương núi mèo đốt nương xuân.”

– Người lái đò sông Đà

Một dòng sông thoắt ẩn thoắt hiện giữa bồng bềnh mây khói thuộc những sắc màu tinh khôi của hoa ban, hoa gạo. Nguyễn Tuân đã coi nó như cố nhân để lúc gặp mặt, ông thấy lòng vui như nối lại nằm mộng đứt quãng, như thấy nắng giòn chảy sau kì mưa dầm đầy hối hả.

Cảnh vật bao phủ cứ lặng im chẳng nói một lời, nó cứ nằm ở đó mà nghe ngẩm tiếng nói của người miền xuôi, 2 bên bờ hồn nhiên như nỗi niềm cổ tích tuổi xưa. Mùa xuân sông Đà xanh color ngọc bích, vào trẻo và thanh thản nhưng đến ngày thu lại chín đỏ tựa domain authority mặt người đã bầm đi vày rượu.

Miền hoang dại với hương rừng Tây Bắc, nương rẫy nhú lên mấy lá ngô non đầu mùa, đàn hươu cúi đầu lặng lẽ ăn những búp cỏ gianh đẫm sương đêm. Lúc này bờ sông hiện lên như một bờ tiền sử, thuở hồng hoang khi chưa có dấu vết của bé người.

“Con hươu thơ ngộ ngẩng đầu nhung khỏi áng cỏ sương, chăm chăm quan sát tôi lừ lừ trôi bên trên một mũi đỏ. Hươu vểnh tai quan sát tôi ko chớp mắt nhưng mà như hỏi tôi bằng mẫu tiếng dành riêng của con vật lành.”

– Người lái đò sông Đà

Thiên nhiên đã sở hữu đến đến Nguyễn Tuân những xúc cảm không cần chờ đợi, nó cứ tuôn trào, đến một bí quyết dồn dập như những bé sóng mãi đập vào bờ, từ đó đơn vị văn đã khắc họa phải hình ảnh sông Đà ko chỉ man dại như bé thú chưa được thuần hóa nhưng mà hiện lên tựa người đàn bà rất đỗi dịu dàng.

Chất rubi mười vào Người lái đò sông Đà

Sau cách mạng tháng Tám, quan niệm nghệ thuật của Nguyễn Tuân có bước nắm đổi với sự hòa tâm hồn vào thời đại. Người nghệ sĩ ấy bây giờ quan niệm rằng, dòng Đẹp không chỉ nằm ở quá khứ và vạn vật thiên nhiên mà còn ở nhân dân, những bé người mang trên bản thân vẻ đẹp lao động đang từng ngày góp phần xây dựng đất nước.

Những giá chỉ trị tuyệt đẹp ấy ko cần phải lặn lội trở về thời vượt vãng mà bây giờ nó hiện hữu ngay trong cuộc sống, cứ sinh sôi nảy nở như hoa cỏ, dạt dào tràn đầy hương thơm cùng Người lái đò sông Đà là biển trưng của nhân dân, cho nhiều nhỏ người ko tên tuổi luôn luôn cần cù, chăm chỉ.

*
Hình ảnh quần chúng. # lao động chèo thuyền bên trên sông Đà

Ông lái đò vào tác phẩm hiện lên là một người lão luyện, trở thành linh hồn muôn thuở của muôn nghìn sóng nước. Đó là nét đẹp của sự dũng cảm, dám chinh phục thiên nhiên, dù sông Đà như bản thiên hero ca thì ông vẫn thuộc lòng từng dấu chấm câu, từng đường nét xuống dòng.

Sự chiến thắng mà chúng ta thường ngợi ca ấy lại trở thành một điều rất đỗi bình thường đối với những con người làm nghề lái đò ở nơi đây. Sau khoản thời gian vượt qua những cửa ải, không có ai bàn về nó cả bởi đó là cuộc sống của họ, tận tụy cùng âm thầm cống hiến.

“Đêm ấy nhà đò đốt lửa vào hang đá, nướng ống cơm lam với toàn buôn dưa lê về cá anh vũ đầm anh, về những cái hầm cá hang cá mùa không nổ những tiếng to lớn như mìn bộc phá rồi cá tháo dỡ ra đấy tràn ruộng.”

– Người lái đò sông Đà

Tác phẩm như mẫu thác lớn chảy qua vùng Tây Bắc, mãi ngạo nghễ, trường tồn với thời gian. Tùy bút luôn đong đầy nhờ dòng đẹp của chất vàng mười nảy sinh từ quần chúng lao động thầm lặng, đó là những con người tài giỏi nghệ sĩ bên trên mặt trận xây dựng đất nước với sự uyên thâm nám để chinh phục vạn vật thiên nhiên và cuộc đời.

Bởi mỗi lần vượt sông Đà, người lái đò đều tì con sào lên ngực, cần sử dụng trái tim làm cho điểm tựa để vượt qua con thác gập ghềnh, đầy dữ dội nên trên ngực ông có những vết sẹo bầm lên như khoanh củ nâu. Có cảm hứng tôn vinh nghệ thuật khổng lồ lớn, Nguyễn Tuân đã xem vết sẹo đó là tấm huân chương lao động khôn cùng hạng.

Tác phẩm được ra đời trong thời gian miền Bắc thực hiện công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa nên đời sống nhân dân, sự hăng say, hồ hởi phục vụ cho quá trình ấy đều là nguồn cảm hứng để Nguyễn Tuân và những nhà văn khác hướng đến nhằm ngợi ca, vinh danh con người.

Đối với Nguyễn Tuân thì mảnh đất Tây Bắc là một tấm tín nhiệm không bờ ko bến, dân tộc vùng cao và đồng bằng luôn dựa vào nhau để dựng xây cuộc đời đẹp sáng nơi cao nguyên trung bộ tiềm tàng, tràn đầy nghị lực sống.

*
Nhân dân cống hiến hết lòng bởi công cuộc xây dựng đát nước

Nguyễn Tuân say mê, khám phá cốt bí quyết của những nhỏ người lao động. Ko chút ồn ào với vội vàng, họ chậm rãi để cống hiến bản thân đến đất nước, đưa ra viện cho miền phái mạnh chống giặc cũng như góp phần tạo ra một tương lai tươi sáng, tốt đẹp hơn.

Tùy cây viết là cột mốc đỉnh cao trong sạch tác của Nguyễn Tuân giai đoạn 1945 – 1975, Người lái đò sông Đà được coi như nhỏ đường mới nhiều sức sống, nhiều trang viết hiện lên với chất thơ, chất trữ tình và loại tôi lãng mạn nhưng người nghệ sĩ tài tình ấy vẫn luôn bộc lộ.

“Sức mạnh của đất nước luôn hiện hình trên từng tấc gang đường xa. Đường loại là nơi gặp gỡ, là chỗ hò hẹn, trên đường dài họ sẽ gặp loại đau khổ lớn của hiện tại đang thai nghén cho cái sáng tươi ngày tới.”

– Đường vui

Người lái đò sông Đà là một trong những tác phẩm đại diện mang đến chủ nghĩa xê dịch của Nguyễn Tuân, ở mỗi trang viết ấy luôn tồn tại thứ tinh thần lãng du để khơi nguồn niềm yêu thích muốn viết. Chiếc Đẹp xuất hiện càng ngày càng giản đơn, bộc phát ko chỉ ở cảnh mà hơn nữa ở người.